Danny Saerens

Beschouw bestuurder zijn als een vak

De vernieuwing van de rol van bestuurder en het goed toepassen van governance gaan tergend traag. Besturen gaat over meer dan economie en wetgeving. Essentieel is op een integere, visionaire en doortastende manier leiderschap tonen. Een beroepsorganisatie waar vakmanschap, praktijkervaringen en voorbereiding op nieuwe taken systematisch aangepakt worden, kan bij professionalisering een ondersteunende rol spelen.

Danny Saerens
Board Director, Strategist, Entrepreneur
broadenyourworldview.com

Kunt u uzelf voorstellen en de context waarin u uw mandat(en) uitvoert?

Ik ben geboren in 1961. De eerste 10 jaar van mijn carrière was ik actief als HRD, daarna ben ik bedrijfseconomie gaan studeren. Ik was onder andere COO en Strategisch Directeur bij Brico.

Op 43 jaar heb ik besloten om zelfstandig bestuurder te worden. In die tijd was het niet zo evident om als persoon jonger dan 60 jaar, aan de slag te kunnen als bestuurder. Daarom begon ik meestal als strategisch consulent, om dan in een volgend stadium bestuurder te worden.  

Waarom besloot u om als bestuurder actief te worden?

In 1997 werd ik vrijwilliger-bestuurder in de Beschutte Werkplaats van Asse. In 2001 voorzitter. Ik voelde aan dat de job mij op het lijf was geschreven. Onder andere een sterk Governance traject sprak me aan. In 1999 begon de toenmalige voorzitter van de RvB met de installatie van Governance. Veel regels hebben we toen nog zelf moeten ontwikkelen. Wij werkten met het vier-ogen principe als leidraad. In 2001 werd het Ieperse spraaktechnologiebedrijf Lernout & Hauspie failliet verklaard. Dit heeft een enorme boost gegeven voor de ontwikkeling van Governance. Het is ook in de periode van de jaren '90 dat GUBERNA van start is gegaan.

Welke impact heeft de huidige crisis op uw rol als bestuurder?

Ik ben me bewust geworden van de uitdagingen van wat ik noem het ‘Artificiële Intelligentie-tijdperk’. Niet alleen van de strategische vraagstukken, maar ook van de ethische kwesties, het maatschappelijke en dus de organisatie impact. Ik schrijf momenteel mijn visie neer in een essay. Dat verplicht mij om ten gronde in het onderwerp te stappen. Een filosofische reflectie is hier op zijn plaats. Vandaar dat ik me vandaag in filosofie verdiep.

Welke veranderingen zijn onderliggend aan de gang, welke maatschappij willen wij, hoe zullen we omgaan met racisme, gender evenwichten, genetische manipulatie, … ?

GUBERNA Alumni sparkles - Danny Saerens

Welke kennis en vaardigheden zijn volgens u cruciaal om een goede bestuurder te zijn?

De skills van een bestuurder hangen af van de rol die je aan een Raad van Bestuur toekent. Er is de wettelijke rol, die hoofdzakelijk focust op financiële controle, compliance en statuten. Er is de rol in het aansturen van een organisatie. Hiermee bedoel ik de eindverantwoordelijkheid voor de zuiver strategische keuzes zoals: visie, missie, waarden, de focus, overnames, sluitingen, aanstelling directie …

Als je die beide rollen aanvaardt, dan dient een bestuurder in staat te zijn op deze fronten helikopter denken te ontwikkelen. Hij heeft een voorbeeldfunctie. Dient Governance te installeren en te bewaken. Verstaat de levensloop van een organisatie en houdt daarmee rekening. Houdt zich aan zijn rol die is afgesproken.

Kortom, besturen gaat over meer dan economie en wetgeving. Essentieel is op een integere, visionaire en doortastende manier leiderschap tonen.

Wat ziet u als uw specifieke meerwaarde voor een board?

Een goede board is door zijn afstand van de operationele activiteiten het ideale platform om ervoor te zorgen dat geregeld met afstand, vanuit een ruimere context en op lange termijn, naar de organisatie wordt gekeken.

Welke thema's verdienen de volle aandacht in de boardroom?

Het antwoord op deze vraag hangt af van de ontwikkelingsfase van het bedrijf.
Uiteraard zijn people, strategy & profit vaste thema’s. Voor mij hoort ‘planet’ daar steevast bij.

De thema’s zijn dus afhankelijk van het momentum. En dat geldt ook voor de samenstelling van de board. Tot op heden is het nog te vaak een verhaal van ‘ons kent ons’.

Ook het consequent toepassen van Governance is tot op heden nog altijd onvoldoende ingeburgerd. Terwijl dit voor mij zijn nut heeft bewezen. Daarbij vragen onder meer volgende punten bijzondere aandacht :

  1. Overlegstructuur – crisis vraagt naar goede overlegprocessen die stimuleren om te leren.
  2. Rolverdeling – maak goede afspraken over ‘wie wat doet’, geef professionele invulling aan elke rol, bepaal bevoegdheden van CEO en Raad van Bestuur.
  3. Bescherming – tegen machtsconcentraties en corruptie.
  4. Wegblijven van cirkel redenering – een beslissing mag geen compromis zijn. Luister naar alle ideeën, weeg voorstellen af, en beslis.

Welke tips wil u meegeven aan (toekomstige) bestuurders?

Beschouw bestuurder zijn als een vak. De vernieuwing van de rol van bestuurder en het goed toepassen van Governance gaan tergend traag. Als een organisatie niet klaar is voor een professionele Raad van Bestuur, adviseer dan eerder de oprichting van een Raad van Advies.

Een beroepsorganisatie waar vakmanschap, praktijkervaringen en voorbereiding op nieuwe taken systematisch aangepakt worden, kan bij professionalisering een ondersteunende rol spelen. Hier kan GUBERNA een sleutelrol vervullen.

Hoe hebben de opleidingsprogramma's van GUBERNA bijgedragen aan uw succes als bestuurder?

Ik heb de opleidingen gevolgd in 2008-2010. Toen was ik al een paar jaar bestuurder. De content was zeer waardevol omdat ik mijn ervaring kon aanscherpen met vernieuwende inzichten.

Als ik mensen ontmoet die bestuurder willen worden, raad ik hen altijd aan om eerst de opleidingen bij GUBERNA te volgen, zodat ze een goed inzicht krijgen waarover het gaat.

Bekijk hier het verdere interview

Jo Hendrikx

De interviewer

Jo Hendrikx is onafhankelijk bestuurder in KMO’s en familiale ondernemingen, lid van de GUBERNA Alumni Council en eigenaar van Straight Business Partners, actief in strategie- en organisatieontwikkeling.

Tel +32 478 603 825

Email jh@straightbusinesspartners.com

Deelnemen aan GUBERNA Alumni Sparkles?

GUBERNA wil een echte gemeenschap zijn waarin elk lid zijn/haar rol van bestuurder in de beste omstandigheden kan uitvoeren. Om de uitwisseling van ervaringen en informatie te stimuleren, hebben de GUBERNA Alumni deze interview reeks opgestart. Via de verhalen van ervaren bestuurders willen we onze leden inspireren.

Wil u deelnemen aan GUBERNA Alumni Sparkles of heeft u suggesties rond gesprekspartners en onderwerpen? Stuur dan een mailtje naar Danny Vandevyver.