De planetaire overschrijding moet worden gestopt, ook in de bestuurskamer

Karen, kan je eerst en vooral wat meer over jezelf vertellen? 

Ik ben een nieuwsgierig persoon die graag leert en begrijpt hoe individuen en samenlevingen functioneren. In mijn jeugd heb ik in Frankrijk en de Verenigde Staten gewoond. Ik voltooide mijn studie in de VS en genoot van het feit dat ik zaken kon studeren terwijl ik lessen volgde aan de liberal arts college. Ik specialiseerde me in boekhouden. Ik hield van de logica en het feit dat ik met cijfers een globaal beeld van een bedrijf kon krijgen. 

Wanneer begon je je manier van denken te veranderen? 

Een paar jaar geleden werd ik bestuurslid van Wervel, deze Belgische non-profit organisatie is een pionier in het denken over landbouw en leefbare voedselsystemen. Zoals velen werd ik erg beïnvloed door de oprichter Luk Vankrunkelsven, die in september overleed maar een enorme nalatenschap achterliet. 

Er ging een nieuwe wereld voor me open. Ik volgde cursussen, webinars en las het IPCC-rapport. Ik werd ook beïnvloed door de overstromingen in het zuiden van België in de zomer van 2021. 

Ik werd een nieuw mens en voelde echt de kwetsbaarheid van onze planeet. Ik woonde zakelijke evenementen bij en voelde dat het wetenschappelijke aspect niet geïntegreerd was in deze forums. Velen van ons weten dat er ingrijpende veranderingen zullen plaatsvinden als gevolg van de klimaatcrisis. 2023 zal in België het op twee na warmste jaar ooit worden. We zien hittegolven, overstromingen, orkanen, enz... 

Heb je buiten Wervel nog andere bestuursmandaten? 

Ja, ik ben lid van de raad van bestuur van Compagnie du Bois Sauvage, een Belgische holding. Ik ben blij dat ik aan deze nieuwe fase in mijn carrière ben begonnen. 

Wat ziet u als uw specifieke toegevoegde waarde voor een raad van bestuur? 

Ik heb leidinggevende functies bekleed in veel zeer goed geleide bedrijven. In aanvulling op mijn gedegen financiële expertise kan ik mijn licht laten schijnen over resultaten en hoe deze (naar buiten toe) kunnen worden gecommuniceerd. Daarnaast is de kennis op het gebied van duurzaamheid die ik heb opgedaan van enorm nut voor bedrijven die deze kwesties aanpakken. 

Laten we nu overschakelen naar uw kerncompetentie. Krijgt duurzaamheid genoeg aandacht in de directiekamer? 

Nee, ik denk het niet. Zoals veel zakenmensen ben ik opgeleid met economische concepten zoals groei, winst en aandeelhoudersrendement. Planeetgrenzen of duurzame ontwikkeling als 'ontwikkeling die voorziet in de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen' (zoals gedefinieerd in het Brundtland-rapport 'Our Common Future' uit 1987) maakten destijds geen deel uit van mijn studie.  

Maar de tijden zijn veranderd, we worden ons er steeds meer van bewust dat industriële landen boven hun stand leven. De planetaire overschrijding zal in de toekomst tot veel crisissen leiden. 

Karen, hoe blijf je positief met al deze 'somberheid'? 

Ik geef toe dat het soms zwaar is. Begin december liep ik in Brussel voor de Klimaatmars op een koude en grijze zondag. Ik zag veel serieuze en plechtige mensen... die deze mars ter harte namen... anderen hebben een andere manier om hun emoties te uiten... door te zingen... Het opbouwen van een gemeenschap is dus een belangrijk tegengif voor mij. 

Op LinkedIn ontdekte ik dat je ook je eigen bedrijf hebt opgericht. Wat is het doel van je bedrijf GoAct? 

GoAct staat voor Governance in Action: we organiseren bewustmakings- en educatieve sessies voor bestuursleden en leidinggevenden om hen op weg te helpen met duurzaamheid. Als bestuursleden hebben we de verplichting om de ongekende politieke, maatschappelijke en technische uitdaging aan te gaan waar onze bedrijven voor staan. We moeten een klimaatlens toepassen op elke voorgestelde beslissing van de raad van bestuur. 

Bedrijven beginnen ook te voldoen aan de Corporate Sustainability Reporting Directive. Maar we weten dat rapportage niet genoeg zal zijn om een bedrijf echt te transformeren. De context waarin het bedrijf opereert en de afnemende hulpbronnen (grondstoffen, water, ...) komen vaak niet aan bod. Ik ben van mening dat de raden van bestuur dit binnen hun bestuursmandaat moeten oppakken. 

Jouw SBC Sustainability organiseert haar eerste interactieve evenement op 14 november 2023? Kan je de details met ons delen? 

Ik droomde van een interactief evenement waar bestuursleden hun expertise konden delen met het netwerk. Samen met ons Sustainability Committee hebben we twee business cases voorbereid met duurzaamheidsvragen waar de deelnemers zich over moesten buigen alsof ze deel uitmaakten van de raad van bestuur van de bedrijven die in de cases werden gepresenteerd. De deelnemers werkten in kleine groepen en deelden na afloop hun ervaringen met de grotere groep. Nicolas, researcher van GUBERNA gaf de conclusie.  

We kregen veel positieve feedback van de deelnemers over de inhoud en de mogelijkheid om te netwerken. Dit GUBERNA-evenement kreeg zelfs de hoogste positieve beoordeling van alle GUBERNA-evenementen die in 2023 werden gehouden. 

Ik kan je verwijzen naar de samenvatting van het event die is gepubliceerd op de GUBERNA-site. De klimaatcrisis en de daaruit voortvloeiende polycrises zijn onderwerpen in volle expansie. We kijken naar een nieuwe wereld die een radicale mentaliteitsverandering vereist. Er valt nog veel te leren... ook op bestuursniveau. Zulke interactieve evenementen zijn ongelooflijk nuttig. We kijken ernaar uit om ze voort te zetten. 

Hoe kijk je terug op de GUBERNA opleidingen?  

Het programma gaf me vertrouwen en inzicht in hoe ik mijn lange ervaring als leidinggevende kon omzetten naar de verantwoordelijkheden en verwachtingen van een bestuurslid. Het netwerkaspect was ook erg nuttig en sommige uitwisselingen binnen het netwerk hebben geleid tot zakelijke kansen. 

Nu we aan het einde van het interview zijn gekomen, willen we je graag uitnodigen voor een laatste verklaring?  

Ik denk dat we moediger leiderschap nodig hebben om de klimaatcrisis aan te pakken. Ik roep alle luisteraars op om alle levende wezens en onze planeet te waarderen. Nu is het tijd om op te staan als individuen, als bestuurders. We moeten een agent van verandering zijn, we weten wat het probleem is, de oplossingen zijn talrijk, er zullen mogelijkheden zijn, door samen te werken kunnen we een betere wereld creëren. De tijd is nu gekomen. 

Hartelijk dank, Karen. Dit is een duidelijke oproep tot actie voor ons allemaal. We vertrouwen erop dat ieder van jullie gaat nadenken over hoe we onze planeet kunnen redden.