Achtergrond 

Vorige week werd in Antwerpen met gepaste trots de Code Buysse IV voorgesteld. Ook voor GUBERNA een bijzonder moment, aangezien de organisatie vanaf het prille begin in 2005 bij dit initiatief is betrokken. 

De initiatiefnemer Graaf Paul Buysse, toenmalig voorzitter van Bekaert, zetelde in de Raad van Bestuur van GUBERNA en betrok de organisatie bij de eerste editie (de eerste Europese code voor niet-genoteerde bedrijven!) en latere herzieningen.  

De visie van Graaf Paul Buysse was dat niet enkel grote (genoteerde) ondernemingen ondersteuning verdienden op vlak van governance, maar zeker ook niet-genoteerde en familiebedrijven. Dit sluit mooi aan bij de missie van GUBERNA om goed bestuur te promoten bij alle types organisaties.  

1

Dat de Code niet op de plank blijft liggen, maar in de praktijk effectief wordt gebruikt, blijkt uit de getuigenis van Christine De Dijcker van container operator ECS die recent in De Bestuurder zei: “Zonder de Code Buysse bestond ons familiebedrijf niet meer. In een moeilijke periode heb ik het gebruikt als mijn bijbel. Ik heb stap voor stap alles gedaan wat daarin stond.” 

Maar ook voor externe bestuurders vormt de Code Buysse een dankbaar document waarnaar teruggegrepen of gerefereerd kan worden.   

GUBERNA gaf als kennisinstituut een uitgebreide feedback op de ontwerpcode. Het doet ons oprecht plezier dat in de eindversie van de Code Buysse IV een groot deel van onze suggesties ter harte zijn genomen. 

Proficiat alvast aan Jozef Lievens, Laura Lannoo en Sofie Lerut voor het mooie werk! 

“De Code Buysse is en blijft een code voor de ondernemer. Die krijgt een heldere en pragmatische leidraad om governance in zijn of haar bedrijf uit te bouwen.”. 

 Jozef Lievens, openingsspeech voorstelling Code Buysse.  

 

Wat is er gewijzigd in de nieuwe Code Buysse IV? 

De nieuwe versie van de Code Buysse zet in op toegankelijkheid, leesbaarheid en navigeerbaarheid. Daarnaast werden nieuwe ontwikkelingen en inzichten geïntegreerd. 

De belangrijkste wijzigingen zijn:  

  • Update conform het nieuwe Wetboek van Vennootschappen & Verenigingen (WVV) 

  • Aandacht voor nieuwe thema’s zoals AI, ESG, risicobeheer, diversiteit & inclusie 

  • Consistentie met algemeen aanvaarde definities & begrippen in het huidige governance denken 

  • Meer aandacht voor ethisch gedrag, effectief leiderschap en niet-financiële KPI’s binnen de bredere “license to operate” van de onderneming

  • Een specifiek luik over board dynamics 

  • Meer concrete best practices inzake governance en familiale governance 

U vindt een meer gedetailleerd overzicht van de wijzigingen in de presentatie van co-auteur Laura Lannoo.  

Er is de voorbije 10 jaar véél vooruitgang geboekt dankzij het werk van onder andere Het Instituut voor het Familiebedrijf, FBN, GUBERNA en zeker ook diverse werkgeversorganisaties en inspirerende initiatieven als de Family Business Award of Excellence en Award Bestuur van het jaar.  

We zien een hele reeks van aandeelhouderfamilies die met elkaar leren praten over gevoelige zaken bij de opmaak van een familiecharter, werken aan een inclusief aandeelhouderschap via het familieforum en pro-actief investeren in de (governance) opleiding van hun next gen’s.  

Er is een groeiende pool van externe bestuurders die investeren in levenslang leren en hun ervering en kennis ter beschikking willen stellen (“we vinden ze niet” is geen excuus meer!). 

Code Buysse

Toch blijven er aandachtspunten...  

 

Daarnaast blijven er zeker ook een aantal terugkerende aandachtspunten die wij zien bij onze evaluatie-oefeningen van raden van bestuur (ook bij grotere familiebedrijven) waardoor de collectieve intelligentie niet optimaal benut wordt. Er is nood aan:  

  • Een meer bewuste keuze van kwalitatieve, complementaire externe bestuurders in functie van de strategie op basis van een competentiematrix (‘it’s all about people’) 

  • Meer aandacht voor de strategische rol van de raad van bestuur 

  • Minder presentaties en meer debat op de raad van bestuur 

  • Een degelijke successieplanning (opletten met te veel wissels van sleutelfiguren tegelijk) 

  • Een eensluidende eigenaarsvisie (inclusief risico-appetijt) van de verschillende (familiale) aandeelhouderstakken naar de raad van bestuur en het management 

Aan de slag met onze tips voor board dynamics

De dynamiek en interpersoonlijke relaties hebben wel degelijk impact op de besluitvorming. Dit ervaren we in praktijk maar komt telkenmale ook duidelijk naar boven in onze opleidingsmodule Board Simulation. We zijn dan ook bij met de specifieke aandacht die dit thema in de tekst gekregen heeft.  

Hierbij alvast enkele concrete tips vanuit onze praktijkervaring:

  • Maak als voorzitter regelmatig gebruik van een ‘tour de table’ om alle meningen aan bod te laten komen’ (bij voorkeur de minder vocale bestuurders eerst)
  • Beheer de timing op een actieve en efficiënte manier. Het klinkt eenvoudig maar is het in praktijk allesbehalve.

Vertrouwen tussen de verschillende actoren is cruciaal:  

Als de tandem CEO-voorzitter niet werkt of er is geen respect voor elkaars rol, straalt dat af op de hele organisatie

De manier waarop je als bestuurder vragen stelt of kritische bedenkingen deelt, maakt een wereld van verschil bij de ontvanger

Als er te veel conflicten zijn tussen familiale aandeelhouders jaag je goede externe bestuurders weg en krijgt het management erg veel ruimte. 

Download de Code Buysse

Zoek je een sparringpartner voor jouw organisatie? Wij helpen je graag! 

Centre Family business Governance