Een viering van vrouwen in raden van bestuur
Op deze Internationale Vrouwendag belicht GUBERNA met enthousiasme de vooruitgang van genderdiversiteit binnen de Belgische genoteerde raden van bestuur.
Wanneer onze – voorheen hoofdzakelijk mannelijke – raden van bestuur evolueren naar een meer gelijke representatie van mannen en vrouwen, kunnen we dit gegrond ‘vooruitgang’ noemen. Onder academici bestaat er een duidelijke consensus dat een juiste mate van diversiteit, waaronder ook genderdiversiteit, bijdraagt tot meer kwalitatieve besluitvormingsprocessen. Hoewel de literatuur geen eenduidige conclusie geeft over welke perspectieven vrouwen precies toevoegen en in hoeverre deze leiden tot verbeterde bedrijfsresultaten, is men het wel eens over de positieve impact van vrouwen op het risicomanagement en het ESG-beleid. Zeker in de huidige context, waar bestuur steeds complexer wordt en het belang van duurzaamheid toeneemt, kunnen we dus stellen dat raden van bestuur met vrouwen meer aangepast zijn aan de toekomst.
GUBERNA’s tweejaarlijkse monitoringstudie, die focust op de tendensen binnen Belgische beursgenoteerde bedrijven, biedt inzichten in deze ontwikkelingen. De meest recente data, van december 2022, tonen een spectaculaire evolutie in het aantal vrouwen in raden van bestuur van genoteerde bedrijven. Waar er in 2010 gemiddeld zo’n 9% vrouwen in raden zetelden, zijn dat er in 2022 36,71%. Zowaar een verviervoudiging! Deze stijging weerspiegelt zich ook in de subcomités, met een gemiddelde van 42,67% vrouwen in auditcomités en 47,10% in benoemings- en remuneratiecomités.
Maar de emancipatiestrijd in de boardroom is nog niet gestreden en diversiteit leidt nog niet altijd tot de nodige inclusie. Van de groeiende groep vrouwen, hebben 70,40% een mandaat als onafhankelijke bestuurder, in tegenstelling tot slechts 40,76% mannen. Desondanks blijft het aantal vrouwen in de voorzittersposities – doorgaans bekleed door een onafhankelijke bestuurder – hangen op 8%. Ook de groei in uitvoerende bestuursposities blijft achter. Wat betreft topmanagement posities in de vennootschappen binnen de BEL20 loopt de stijging van het aantal vrouwen traag. Waar er in 2010 10,40% posities werden bekleed door een vrouw, zijn dat er in 2022 16,67%. Onder de assumptie dat deze trend zich aan hetzelfde tempo verderzet, zullen we dus pas vanaf het jaar 2064 een verdeling van 40% vrouwen versus 60% mannen bereiken. Daarnaast waren er in Belgische beursgenoteerde bedrijven anno december 2022 slechts 2 vrouwen (op een totaal van 79) (co-)CEO (2,5%).
We kunnen dus concluderen dat we binnen de Belgische context stappen blijven maken richting een gelijkwaardige weging van mannelijke en vrouwelijke standpunten in professionele besluitprocessen. Toch kunnen we ons de vraag stellen of we voldoende ambitieus zijn, zeker wanneer we kijken naar topmanagement functies en de machtsverhoudingen binnen die besluitvormingsprocessen.
Zoals uiteengezet in onze positienota, gepubliceerd op 8 november 2023, beveelt GUBERNA aan om de Europese doelstelling van 33% representatie van het ondervertegenwoordigde geslacht in bestuursfuncties te bereiken via zogenaamde soft law, met het ‘pas toe of leg uit’-principe. Verder bepleit GUBERNA een verhoging van het wettelijke quotum voor niet-uitvoerende mandaten naar 40% om de vooruitgang in gendergelijkheid te weerspiegelen. Ten slotte beveelt GUBERNA aan om het toepassingsgebied van gendergelijkheidsbeleid en systemische veranderingsgerichte maatregelen uit te breiden tot andere dan beursgenoteerde bedrijven. Alle grote bedrijven, of ze nu publiek of privaat eigendom zijn, hebben een leidende rol ten opzichte van de markt als geheel.
Met deze aanpassingen, gelooft GUBERNA in een toekomst waarin (gender)diversiteit in beslissingsorganen niet langer wordt gevreesd maar wordt gevierd als een bron van kracht en innovatie.
Lees ook de Barometer on Gender Diversity in Governing Bodies in Europe van ecoDa en Ethics & Boards die op 8 maart 2024 gepubliceerd werd.