Studie toont aan: verhoogde koolstofemissie heeft een negatieve impact op de marktwaarde

Milieu en marktwaarde 

Met het in voege treden van de akkoorden van Parijs en diverse andere internationale overeenkomsten rond het bestrijden van klimaatverandering, worden bedrijven en hun raden van bestuur steeds meer gedwongen om na te denken over hun milieu-impact. Niet alleen om financiële redenen, maar ook om aan hun sociale en ethische verantwoordelijkheden te voldoen. Het draait niet alleen meer om de winst, maar ook om het juiste doen voor de planeet en de samenleving als geheel. Hierbij wordt echter vaak de vraag gesteld of het voorlopen wat betreft milieueisen (en dan vooral deze met betrekking tot de CO2 uitstoot) impact heeft op de marktwaarde van een bedrijf. Enerzijds stellen sommigen dat rekening houden met het klimaat een competitief voordeel inhoudt. Het gaat de reputatie van het bedrijf verbeteren, maar het bedrijf is ook beter beschermd tegen allerhande boetes en rechtszaken. Anderzijds stellen tegenstanders dat voldoen aan milieueisen geld kost en een impact heeft op de winst en op deze wijze de marktwaarde negatief gaat beïnvloeden. 

Om bij te dragen aan dit vraagstuk werd de relatie tussen koolstofemissies en marktwaarde in een recente wetenschappelijke studie van Ayman Issa en Jalal Rajeh Hanaysha1 onderzocht. Aan de hand van data voor niet-financiële bedrijven die genoteerd zijn op de STOXX Europe 600 index, toonden zij aan dat er over de studieperiode van 2010-2021 er een duidelijk negatief verband is tussen koolstofemissies en marktwaarde. Dit betekent dat bedrijven met hogere koolstofemissies de neiging hebben om een lagere marktwaarde te hebben, hetgeen het belang benadrukt van milieubewustzijn en duurzaamheid voor bedrijven als ze wensen om hun marktwaarde te behouden. 

De impact van remuneratie 

De wetenschappers stopten niet bij het louter onderzoeken van de relatie tussen koolstofemissie en marktwaardes. Ze wensten ook na te gaan of er andere factoren waren die deze relatie konden beïnvloeden. In eerdere wetenschappelijke studies werd er reeds aangetoond dat het management -in het bijzonder de CEO- een cruciale rol inneemt bij de rapportering en het behalen van ESG doelstellingen2 Gezien deze sterke impact van het management gingen de auteurs na hoe de verloning van leidinggevenden enerzijds en de “say-on-pay” anderzijds, de relatie tussen koolstofemissie en marktwaarde beïnvloedt. Hierbij stelden de auteurs vast dat de interactie tussen de verloning van leidinggevenden en koolstofemissies een duidelijk negatief effect heeft op de marktwaarde. Dit betekent dat bedrijven met hogere verloning voor leidinggevenden en hoge koolstofemissies de neiging hebben om aan nog lagere marktwaarden te noteren. Dit suggereert dat managers in dergelijke situaties een remuneratie hebben die korte termijn denken stimuleert. Bedrijven en hun raden van bestuur moeten daarom het management aanmoedigen om milieubewuster te handelen om de marktwaarde te beschermen.

Verder kwam uit de studie naar voren dat “Say-on-Pay” regelgevingen binnen bedrijven een duidelijke impact hadden op de daadwerkelijke koolstofemissies en marktwaarde. Volgens de onderzoekers indiceren de resultaten dat bedrijven met een Say-on-Pay meer belang hechten aan lagere koolstofemissies, hetgeen uiteindelijk gereflecteerd werd in hun gestegen marktwaarde. Dit wil zeggen dat wanneer bedrijven regels aannemen waarbij aandeelhouders (of andere stakeholders) mogen stemmen over de verloning van de leidinggevenden (Say-on-Pay), dit een signaal kan zijn dat de aandeelhouders belang hechten aan eerlijke en transparante beloningspraktijken voor leidinggevenden. Hierdoor zouden bedrijven die deze regels hebben aangenomen waarschijnlijk meer druk kunnen voelen van aandeelhouders om hun koolstofemissies te verminderen en hun milieuprestaties te verbeteren. Dit komt doordat aandeelhouders die de macht hebben om te stemmen over beloningspakketten van leidinggevenden waarschijnlijk bezorgd zijn over de lange termijn levensvatbaarheid van het bedrijf en het vermogen om milieurisico's en –opportuniteiten te beheren. 

Regelgeving 

Tenslotte vonden de auteurs in hun studie dat er in heel dit verhaal een belangrijke rol weggelegd was voor regelgeving. Aangezien de studieperiode van 2010 tot 2021 liep konden ze de akkoorden van Parijs in 2015 -die handelen over het terugdringen van koolstofemissie- onderzoeken. Deze akkoorden hadden, zo bleek uit het onderzoek, een belangrijke impact op de koolstofemissie en bijgevolg dan ook de marktwaarde van het bedrijf.   

Wat draagt deze studie bij voor regelgevers, bestuurders en aandeelhouders? 

De auteurs van het artikel stellen dat regelgevers kunnen overwegen strengere milieuvoorschriften in te voeren om bedrijven aan te moedigen hun koolstofemissies te verminderen. Bedrijven kunnen dan weer profiteren van het verminderen van hun ecologische voetafdruk door hun reputatie te verbeteren, sociale verantwoordelijke investeerders aan te trekken en het risico op regelgevende boetes te verlagen. Dit zou tot gevolg moeten hebben dat hun marktwaarde stijgt. Hier ziet men een belangrijke rol voor bestuurders weggelegd die via het bepalen van de strategie een sterke impact kunnen hebben op de richting die een bedrijf inslaat. Tenslotte stellen de auteurs dat leidinggevenden verantwoordelijk gehouden moeten worden gehouden voor de milieuprestaties van hun bedrijven. Hierbij kan het afstemmen van de remuneratie van het management op milieudoelen een slimme zet zijn. Dit kan zowel door hogere lonen te geven voor objectieven die het management moet halen, als via Say-on-Pay regels binnen het bedrijf, die aandeelhouders de mogelijkheid geven om te interveniëren in de remuneratie van het management. Ook hier kunnen de bestuurders ingrijpen door een gepaste remuneratie –die ecologische acties promoot- te gaan instellen en tegelijkertijd lange termijndenken gaat promoten. Eventueel kunnen ze dit verder gaan verankeren door Say-on-Pay regels te gaan advoceren vanuit hun positie als bestuurder.